ملت ایران از جلمه ملت های جهان است که از گذشته دور تا بحال زندگی و جهان بینی اش با شادی و جشن و پایکوبی پیوند مستحکمی داشته است و شاید تنوع در پایکوبی و رقص های محلی ایران نمونه بارزی از این جهان بینی باشد.
ایران و ایرانی علیرغم آنکه در طول سالیان متمادی مورد هجوم اقوام بیگانه قرارگرفته ولی همچنان سعی در حفظ آیین و سنن خود داشته و حتی درمقاطعی نیز با پرداخت پول و مالیات مضاعف آیین های خود را پاس داشته که نمونه بارز آن پرداخت پول به مسلمانان جهت برپایی عید نوروز بوده، ایرانیان در قرن اول هجری، با پرداخت پول و مالیات مضاعف به حکومت اموی اجازه یافتند تا دگربار نوروز را احیا کنند.
شیوه دیگر در حفظ این آیین ها تغییرات جزیی در نحوه اجرای آنان بوده به طوریکه آیین چهارشنبه سوری از رسومات باستانی ایرانیان است که با تغییرات لحاظ شده در آن مورد قبول حکومت اموی قرار گرفت.
فرهنگ ایرانی این شاخه زخم خورده ولیکن پایدار تمدن بزرگ ایران علیرغم آنکه در طول سالیان موردهجوم عقاید وگاه خرافه های اقوام مهاجم قرار گرفته

چند صباحی است مورد هجوم عقاید غربی قرار گرفته است و هر روز و به آرامی آسیب پذیر می نماید. رواج اصطلاحات غیر ضرور غربی در بین جوانان و گاه متاسفانه در بین قشر تحصیلکرده نمونه بارز این هجوم یا ضربه فرهنگی است.
ضربه فرهنگی را می توان تغییرات در فرهنگ دانست که سبب به وجود آمدن سردرگمی و هیجان می شود. خرید کاج های تزیین شده و در شب های کریسمس در بین اقشار مرفه ایرانی به جای پاسداشت شب های یلدا یکی از معضلات این ضربه های فرهنگی است.
متاسفانه چند سالی است که بعد از فراموشی آیین ها و اعیاد جزیی تر گذشته مان شاهد مناسبت های جدید در تقویم غیر رسمی مردم هستیم یکی از این روزها روز ولنتاین یا روز عشاق است که جانشین همان عید سپندار مذگان خودمان شده است.
ولنتاین یا ولنتیوس نام کشیش مسیحی است که در زمان امپراطوری کلودیوس زندگی می کرده، کلودیوس امپراطور روم در قرن سوم میلادی بعد از آنکه در جمع آوری نیرو برای ارتش خود با مشکل روبرو شد تصمیم می گیرد ازدواج را در بین سربازان خود ممنوع اعلام کند تا به این طریق از وابستگی آنان نسبت به خانواده هایشان بکاهد. در این بین ولنتیوس به صورت مخفیانه عشاق رومی را به عقد هم درمی آورد و سبب کارشکنی در کار کلودیوس می شود.
ولنتیوس به زندان می افتد و خود نیز عاشق دختر زندانبان می شود ولیکن به دلیل خطای مرتکب شده با قلبی عاشق اعدام می شود و از آن تاریخ به بعد غربیان سالروز مرگ ولنتاین یا ولنتیوس را گرامی می داشته و روز عشاق نام نهادند. داستان ولنتاین بیشتر به منظومه های عاشقانه شبیه است تا تاریخ مستند یک واقعه.
ولنتاین داستانی است مثل شیرین و فرهاد، لیلی و مجنون یا وامق و عذرای خودمان.
با این تفاسیر آیا روز ولنتاین می تواند جانشین سپندارمذگان شود که ریشه در تاریخ و فرهنگ چند هزار ساله ایران دارد.
در گاهشمار ایرانیان برای هر روزی از هر ماه نامی خاص در نظر گرفته شده است. چنانچه روز اول هر ماه روز اهورامزدا یا روز خدا است، روز دوم، روز بهمن (روز سلامت و اندیشه) و روز سوم، روز اردیبهشت (روز راستی و پاکی) و روز چهارم، روز شهریور روز شاهی و فرمانروایی که خاص خداوند است.
روز پنجم نیز سپندارمذ است، سپندارمذ لقب ملی زمین است، یعنی گسترانده، مقدس فروتن. زمین نماد عشق است چون با فروتنی، تواضع و گذشت به همه عشق می ورزند.
زشت و زیبا را دوست دارد و همه را چون مادری مهربان در دامان خود پرورش می دهد بر این اساس است که در فرهنگ ایران باستان سپندارمذگان را به عنوان نماد عشق پنداشته اند.
در این روز عشاق به همدیگر هدیه می دادند حضور خود در این روز را برای زندگی آینده شان به فال نیک می گرفتند زنان به شوهران خود با عشق و محبت هدیه می دادند و مردان نیز به زنان خود هدیه داده و از آنان اطاعت می کردند در این روز امورات خانه و خانواده به خانمها واگذار می شد و مردان به تصمیمات آنان احترام می گذاشتند.
روز عشاق ایرانی با فلسفه ای قوی و با سابقه ای به درازی تاریخی و برخلاف ولنتاین غربیان که ریشه در واقعه ای مجهول دارد گوشه ای از فرهنگ غنی ایران زمین است .
فرهنگی که در طول تاریخ هویت ما بوده و هست فرهنگ این عامل مهم در رشد و ترقی ملت اینک در خطر است خطری که هر گاه به صورتی نوین چهره می نماید و سعی در به ابتذال کشاندن اصول فرهنگی دارد .
همیشه در طول تاریخ ملتی پیشرفت کرده اند که توانسته اند به شیوه موثرتری فرهنگ خود و اسطوره های باستانی شان را به جهانیان معرفی کنند و از جایگاه والایی برخوردار شوند.
متاسفانه فرهنگ غنی ما به علت تهاجم های گوناگون پیکره ای زخمی دارد که شاید نخستین زخم را اسکندر بر آن وارد کرد و با هجوم اقوام اعراب و مغول و تاتار ادامه یافت و حال بعد از گذشت دو هزار سال دوباره فرزندان اسکندر درصدد فتح آخرین دیوارهای فرونریخته این فرهنگ غنی برآمده اند. متاسفانه عده ای از دوستان ناآگاه به تاریخ و فرهنگ ایران نیز آب به آسیاب غربیان ریخته و ناآگاهانه آنان را یاری می دهند.
اینک بر ما لازم است تا با زنده نگه داشتن فرهنگ غنی خودمان و تزریق آن در شریانهای جامعه از فروریزی آخرین دیوارهای آن جلوگیری کنیم. آیا در گام اول نمی توان به جای گرامی داشت روز ولنتاین در 25 بهمن ( 14 فوریه)، روز 29 بهمن ( مطابق با 5 اسفند تقویم قدیم ایرانیان) را روز عشق نامید؟